Nakon konaka u dijelu Peći zvanom Mitropolija, gdje nas je divno primio i ugostio otac Dragan Radovanović, u kompleksu u kome se nalazi i obnovljeni Saborni hram usjekovanja glave Svetog Jovana Krstitelja, obišao sam, bez dužih zadržavanja zbog bezbjednosti, i Đakovicu, te Dečane, gdje glavnu riječ vodi Ramuš i braća Haradinaj, a u kome se nalazi selo Bardanići, u kome su do aprila 1941. godine živjeli moji Vukanovići, koji su nakon progona, sličnom onom iz marta 2004. godine, morali da se vrate na Bobane kod Trebinja nakon kapitulacije Kraljevine Jugoslavije.
Prelijepi Saborni hram u Peći sagrađen je početkom 80-ih godina prošlog vijeka, na temeljima stare i male crkve koja je srušena po nalogu komunista, i dijeli sudbinu naroda ovog kraja.
U ljeto 1999. godine svih 15 000 Srba napustilo je Peć i vjekovna ognjišta, a svi koji su ostali su doživjeli tragičnu sudbinu, mnogi se nažalost još vode kao nestali. Saborni hram posvećen Svetom Jovanu spaljen je u martovskim pogromu 2004. godine, ali je obnovljen prije 10-ak godina. U hramu su sačuvane fotografije i obnove i izgradnje, na kojoj se vide blaženopočivši patrijarh srpski Pavle, tada vladika raško-prizrenski, i hercegovački vladika Atanasije Jeftić, koji je tada bio monah.
Danas sam obišao Pećku patrijaršiju, manastir Visoke Dečane kod Dečana, te manastir Svetog Arhangela, Bogosloviju u Prizrenu, Bogorodicu Ljevišku i obnovljeni Saborni hram Svetog Đorđa u Prizrenu, odakle ću ujutro objaviti reportažu i putopis. Večeras sam bio sa Srbima u Orahovcu, a potom došao u Veliku Hoču.
U Peći sam ručao i govorio srpskim jezikom bez ikakvih neprijatnosti i problema, ali u Đakovici, Dečanima, a posebno u Dreničkom kraju je druga situacija.
Prilaz nevjerovatmom i impresivnom manastiru Visoki Dečani i dalje čuvaju pripadnici KFOR-a, dok ostale srpske manastire na Kosovu i Metohiji čuva tzv „Kosovska policija“, što je najbolji pokazatelj u kakvom se okruženju nalazi manastir.
Prije 10-ak godina manastir Visoki Dečani gađan je ručnim raketnim bacačem, srećom niko od monaha i gostiju nije bio povrijeđen, a poslednji incident zabilježen je 2017. godine kad je grupa mladića, Albanacadž uhapšena na kapiji manastira od strane pripadnika KFOR-a, sa plastičnim eksplozivom i automatskim oružjem, sa kojim su planirali napasti manastir Visoke Dečane, jedan od najljepših manastira i zdanja koje sam do sada vidio.
Reportaže o manastirima Visoki Dečani, Pećka patrijaršija i Sveti Arhangel kod Prizrena, kao i drugim našim crkvama i manstirima na Kosovu i Metohiji koje obiđem, a koji su nevjerovatno bogatstvo, objaviću po povratku u Hercegovinu, a sutra i prekosutra nastavljam obilazak našeg narodadž srpskih enklava, mnogostradalnog Kosova i Metohije.
Nebojša Vukanović
